Feline komt bij Kieswijs. Ze doet VWO met een NT-profiel en wil graag een studie…
De 5 grootste misverstanden over studiekeuze
Jeroen komt bij Kieswijs. Hij moet een studiekeuze maken, maar voordat hij zijn uitslag van de Kieswijsanalyse heeft gekregen, stelt hij meteen duidelijke voorwaarden: “Ik wil precies weten wat ik met de studie kan worden en wat ik ga verdienen. Ook wil ik een studie doen die ik in één keer kan afronden, liefst cum laude. Dus, vertel maar, wat moet ik studeren?”
“Ah, kijk, wat fijn dat jij weet wat je wilt!” antwoordt de adviseur,“zekerheid van een baan en een goed salaris.” Toch zijn dit juist voorwaarden die een studiekeuze lastig kunnen maken. De adviseur vraagt dan ook: “Is het wel zo belangrijk om al die dingen zo exact te weten? Want, wat je leert tijdens één studie kun je vaak toepassen in verschillende banen, wat je gaat verdienen hangt af van verschillende factoren (als leeftijd of werk waar veel vraag naar is) en of je een studie in één keer kan afronden hangt natuurlijk ook af van het leven dat je om je studie heen leidt (denk: veel of weinig studeren, feestjes, extra activiteiten). Is het niet belangrijker iets te gaan studeren waar je goed in bent en waar je van ‘AAN’ gaat? Daar heb je namelijk voor de rest van je leven iets aan.”
Een studie kiezen puur op basis van je banenkans en salaris, is één van de grootste misverstanden die gemaakt wordt. Zo’n misverstand kan je onzeker maken, FOMO geven of je het gevoel geven dat je perfect moet kiezen. Belangrijker nog: het kan je weerhouden te gaan studeren wat je éigenlijk zou willen. Tijd om vijf van de grootste mythes uit te lichten en te ontkrachten.
Misverstand 1: “Je moet precies weten wat je later wilt worden”
Veel jongeren denken dat ze op hun 17e al precies moeten weten wat ze later willen doen. De waarheid is dat een studie vaak meerdere wegen voor je opent.
Denk aan iemand die kiest voor psychologie. Tijdens de studie kan die persoon ontdekken dat hij mensen vooral wil coachen, of juist onderzoek wil doen, of misschien zelfs het bedrijfsleven in wil. De gekozen studie hoeft dus niet exact overeen te komen met je uiteindelijke droombaan.
Tip: Focus op wat je nu interesseert en energie geeft, in plaats van een levenslange zekerheid te eisen.
Misverstand 2: “Een verkeerde keuze is een ramp”
Het idee dat je alles verpest als je de verkeerde studie kiest, houdt veel jongeren tegen. Maar in werkelijkheid zijn “verkeerde keuzes” leerzaam. Je ontdekt wat je níet wilt, welke vakken je niet motiveren en wat je later beter kunt vermijden.
Veel studenten stappen zelfs halverwege hun studie over of kiezen voor een master in een ander vakgebied. Dat is niet falen, maar groeien. Elke ervaring telt en helpt je beter begrijpen waar je goed in bent en wat je leuk vindt.
Tip: Zie keuzes als stappen in een ontdekkingsreis. Elke stap levert waardevolle inzichten op, ook als je later van richting verandert.
Misverstand 3: “Alleen je cijfers bepalen je toekomst”
Cijfers zijn belangrijk, maar ze zijn zeker niet het enige dat telt. Motivatie, interesses, werkhouding en persoonlijke talenten zijn minstens zo bepalend voor succes en plezier in je studie en later je werk.
Een student kan misschien geen 10-en scoren, maar wel uitblinken in creativiteit, samenwerken of analyseren. Dat soort vaardigheden zijn vaak veel waardevoller dan een rijtje cijfers.
Tip: Kijk naar je sterke kanten en interesses, niet alleen naar je cijfers. Een studiekeuzetest kan je daarbij helpen door objectief je talenten in kaart te brengen.
Misverstand 4: “Studiekeuze maak je in je eentje”
Het idee dat je deze keuze volledig alleen moet maken, is een van de meest voorkomende valkuilen. Je omgeving kan je enorm helpen: ouders, vrienden, docenten en studiekeuze-adviseurs kunnen je reflectie geven en vragen stellen die je zelf niet bedacht had.
Misschien ziet een mentor patronen in jouw gedrag die jij nog niet opmerkt, of geeft een ouder een voorbeeld van hoe jouw talenten aansluiten bij bepaalde opleidingen. Door erover te praten, krijg je een completer beeld van jezelf en je mogelijkheden.
Tip: Gebruik je omgeving als spiegel, maar laat de uiteindelijke beslissing bij jezelf. Jij voelt het best wat bij je past.
Misverstand 5: “De arbeidsmarkt is het belangrijkste”
Sommige jongeren kiezen een studie puur op basis van baankansen. Natuurlijk is het slim om te weten wat de arbeidsmarkt biedt, maar plezier, motivatie en talent zijn minstens zo belangrijk.
Als je een baan kiest waar je eigenlijk geen zin in hebt, loop je snel vast. Terwijl een studie of werk dat aansluit bij je interesses en vaardigheden vaak leidt tot betere prestaties, meer energie en uiteindelijk ook carrièremogelijkheden.
Tip: Kijk naar een combinatie van motivatie en toekomstperspectief. Een studiekeuzetest kan helpen om beide in kaart te brengen.
Extra Tip: Lees de ‘De Bermudadriehoek van Talent’ van Simon van Teutem. Hij geeft een inkijkje in een wereld van grote bedrijven, waar mensen werken vanuit een honger naar het grote geld en niet vanuit hun talent. Hij laat zien hoe belangrijk het is, dat je gaat doen waar je heel goed in bent.
Waarom misverstanden zo schadelijk kunnen zijn
Deze mythes zorgen ervoor dat jongeren zich onzeker voelen, FOMO krijgen of zichzelf beperken. Ze kunnen ook leiden tot stress en twijfel, waardoor het moeilijker wordt om een beslissing te maken.
Door deze misverstanden te herkennen, kun je bewuster keuzes maken. Je realiseert je dat perfectie niet bestaat, dat leren door te doen normaal is, en dat je talenten en motivatie net zo belangrijk zijn als cijfers of arbeidsmarktgegevens.
Conclusie: kies bewust en trouw aan jezelf
Studiekeuze gaat over jou: wie je bent, wat je leuk vindt en waar je goed in bent. Laat je niet leiden door mythes of angsten. Gebruik hulpmiddelen zoals een studiekeuzetest, praat met mensen die je goed kennen, en neem de tijd om jezelf te ontdekken.
Ultieme tip: Focus op jouw talenten! Wat interesseert je? Waar krijg jij energie van? Wat geeft jou zekerheid? Waar gaat je hart sneller van kloppen?
Op die manier maak je een keuze die goed voelt, gebaseerd op feiten en inzichten – niet op onrealistische overtuigingen of verwachtingen van anderen.
Wil jij ontdekken welke studies en richtingen écht bij jou passen? Check dan onze website of meld je aan om onze studiekeuzetest (de Kieswijsanalyse) te maken en langs te komen voor een gesprek. Zo krijg je inzicht in je talenten en motivatie, en kun je met vertrouwen een studiekeuze maken – zonder dat mythes of misverstanden je in de weg staan.
Lees ook
